Ý nghĩa của việc thiết kế bàn thờ, nội thất phòng thờ

Chẳng biết vì nguyên cơ gì mà từ xa xưa tâm linh và phong thủy đã là cặp đôi đi liền với nhau trong thiết kế phòng thờ, không gian thờ cúng của người Việt. Bài viết ngày hôm nay, 365home khơi sâu về khái niệm phong thủy hay những giải pháp phong thủy trong kiến trúc, nội thất mà chỉ là câu chuyện hết sức đời thường, mang góc độ xã hội: Phong thủy và thiết kế nội thất phòng thờ.

Ý nghĩa của việc thiết kế bàn thờ, nội thất phòng thờ

Thờ cúng tổ tiên là một nét đẹp văn hóa, là tín ngưỡng mang giá trị nhân văn cao cả của các nước Á Đông, trong đó có cả Việt Nam chúng ta. Một hình thức tín ngưỡng mang ý nghĩa tâm linh, thể hiện quan niệm nhân sinh “sự tử như sự sinh, sự vong như sự tồn” của người Việt từ ngàn xưa.

Thông qua các các nghi lễ thờ cúng, dâng hương người sống muốn xác lập “mối liên hệ” với thế giới Âm của người chết. Bàn thờ, nội thất phòng thờ là phương tiện, là cầu nối giữa thực tại với thế giới tâm linh trong tiềm thức.

Trong quan niệm của người Việt Nam ta, chết không phải là hết. Ông bà, tổ tiên và những người đã khuất trong gia đình lúc nào cũng bên cạnh chúng ta, tọa trên bàn thờ của mỗi gia đình, luôn dõi theo, phù hộ, trợ giúp con cháu trong cuộc sống, công việc, hôn nhân,…

Song Lê phải khẳng định lại với bạn rằng, thờ cúng tổ tiên là tín ngưỡng chứ không phải mê tín. Nó không giống như tôn giáo, tuyệt đối hóa đời sống tinh thần hướng con người ta đến thế giới siêu thoát mà hướng chúng ta nhìn về quá khứ, cội nguồn, bày tỏ lòng hiếu thảo. Nhưng tín ngưỡng này rất coi trọng yếu tố hiện tại và tương lai.

Phong thủy là khoa học

Phong thủy là vấn đề cực kỳ được coi trọng trong xây nhà, dựng cửa từ xưa đến nay ở cả tầng lớp quyền quý, thượng lưu cho đến thường dân. Xem phong thủy đã trở thành thói quen, nếp nghĩ của người Việt, thậm chí là một… “căn bệnh” phổ biến từ việc xây dựng kiến trúc nói chung cho tới việc thiết kế, bài trí nội thất nói riêng.

Mấy ai giờ đây làm nhà dựng cửa mà không đi hỏi “thầy”? Thầy ở đây là những người nghiên cứu về phong thủy là chuyên gia thực thụ. Thưở xưa, người hành nghề phong thủy là thầy địa lý, chứ không phải “thầy” nào cũng có thể “phán” hay giải quyết được vấn đề về phong thủy.

Tuy nhiên trong bối cảnh nền kinh tế thị trường, có cầu thì ắt có cung. Cho nên nhiều “thầy” vốn xuất thân là thầy tướng số, thầy tử vi… cũng mon men hành nghề phong thuỷ. Nhiều người chưa hiểu về bản chất phong thủy là gì, chọn bừa và mang theo tâm thế thụ động, chịu đựng, tin tưởng một cách mù quáng đã vô hình chung biến phong thủy trở thành một loại mê tín, khiến không ít người hiểu nhầm, có cái nhìn tiêu cực về nó.

Trong khi đó, phong thủy là một môn khoa học về vũ trụ và tự nhiên. Các chuyên gia nghiên cứu và khám phá dựa trên tinh thần coi trọng tự nhiên, say mê hòa nhập với thiên nhiên, từ đó khám phá quy luật và cách sử dụng năng lượng tự nhiên đem lại những giá trị tích cực, tốt đẹp cho cuộc sống con người.

Đối với vấn đề thiết kế nội thất nói chung và thiết kế nội thất phòng thờ nói riêng, phong thủy là một môn khoa học ứng dụng. Cùng với phong cách, chất liệu, màu sắc, ánh sáng nó trở thành yếu tố quan trọng tham gia vào câu chuyện thiết kế của các KTS tài hoa.

Những lưu ý khi thiết kế phòng thờ chuẩn phong thủy

Phòng thờ là không gian nội thất truyền thống gắn liền với văn hóa, phong tục và tín ngưỡng. Cho nên, yếu tố phong thủy lại càng quan trọng và phải xem xét thật kỹ lưỡng bên cạnh các vấn đề về chất lượng, công năng, kinh tế và thẩm mỹ.

• Bàn thờ – phòng thờ cần chọn vị trí thanh tịnh, trang nghiêm nhất trong nhà. Nên đặt ở nơi cao ráo, kín đáo nhưng phải có nhiều ánh sáng tự nhiên.
• Tuyệt đối không bí trí bàn thờ – phòng thờ cạnh phòng tắm, nhà vệ sinh hay khu vực vui chơi của trẻ nhỏ để không làm ảnh hưởng đến sự thanh tịnh, tính trang nghiêm của không gian thờ cúng.
• Bàn thờ không nên đặt gần hành lang, lối đi lại, cần đảm bảo sự thông thoáng nhưng không được đặt ở nhưng vị trí có luồng gió mạnh. Gió sẽ làm tắt nến, hương trên bàn thờ và có nguy cơ gây ra hỏa hoạn.
• Theo phong thủy, không nên bố trí bàn thờ nhìn đối diện cửa chính hay cửa sổ vì nó mang đến cho người hành lễ cảm giác bất an và làm ảnh hưởng đến đường  danh, tài vận của gia chủ.
• Bàn thờ nên đặt ở vị trị “Tọa cát – hướng cát” là hướng nhìn thông thoáng, hợp với mệnh chủ nhà, phương vị đẹp, có điểm tựa vững chãi.
• Khi thiết kế nội thất phòng thờ, chủ nhà và các kiến trúc sư phải nhớ, tạo cảm giác gần gũi, ấm áp. Tốt nhất nội thất phòng thờ nên dùng gỗ tự nhiên, chẳng hạn như: bàn thờ bằng gỗ óc chó, bàn thờ gỗ mít, gỗ hương,…
• Đồng thời, màu sắc sử dụng trong thiết kế nội thất phòng hợp chuẩn phong thủy cũng cần lưu ý hết sức. Ưu tiên các tông màu dịu nhẹ, trầm ấm, có nét hoài cổ thì càng tốt, làm tăng thêm tính trang trọng, linh thiêng của phòng thờ.
• Ngoài ánh sáng tự nhiên, khi sử dụng đèn chiếu sáng cần chú ý, không dùng loại đèn có ánh sáng quá chói, tốt nhất là dùng ánh đèn vàng dịu nhẹ mang lại sự ấm cúng cho căn phòng.